Từ A - Z thông tin cần biết về lễ ăn hỏi: Là gì? Thủ tục thế nào?

Lễ ăn hỏi là một nghi thức truyền thống trong phong tục cưới hỏi của người Việt, đánh dấu sự gắn kết chính thức giữa hai gia đình trước khi tổ chức đám cưới. Tuy nhiên, nhiều người vẫn còn nhầm lẫn giữa lễ ăn hỏi và dạm ngõ, hoặc chưa rõ các thủ tục cần chuẩn bị. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ từng khía cạnh để có sự chuẩn bị chu đáo nhất.

Lễ ăn hỏi đóng vai trò quan trọng trong phong tục cưới của người Việt

Lễ ăn hỏi là gì?

Lễ ăn hỏi từ lâu đã xuất hiện trong phong tục cưới hỏi của người Việt, đánh dấu sự gắn kết chính thức giữa hai gia đình trước khi tổ chức đám cưới. Đây là dịp để nhà trai mang sính lễ đến nhà gái, thể hiện sự trân trọng và cam kết hôn nhân của đôi uyên ương. 

Lễ ăn hỏi không chỉ mang ý nghĩa xác nhận mối quan hệ hôn nhân giữa cô dâu và chú rể mà còn thể hiện sự gắn kết giữa hai bên gia đình. Vậy lễ ăn hỏi gồm những gì? Đồng thời, lễ ăn hỏi cũng thể hiện lòng biết ơn của đôi trẻ đối với cha mẹ hai bên, những người đã sinh thành và dưỡng dục họ nên người.

Lễ ăn hỏi cần những gì?

Để lễ ăn hỏi diễn ra suôn sẻ và đúng truyền thống, việc chuẩn bị đầy đủ các lễ vật, trang phục, cũng như sắp xếp thủ tục một cách chu đáo là điều vô cùng cần thiết. Khi đã biết lễ ăn hỏi gọi là gì bạn cần tìm hiểu kỹ các lễ vật cần có nhé! Dưới đây là những yếu tố quan trọng mà gia đình hai bên cần chuẩn bị để có một lễ ăn hỏi trọn vẹn và ý nghĩa.

Thời gian

Việc lựa chọn thời gian tổ chức lễ ăn hỏi không chỉ đảm bảo sự thuận tiện cho hai bên gia đình mà còn mang ý nghĩa phong thủy quan trọng. Do đó các bạn cần lưu ý một vài tiêu chí sau đây:

1- Chọn ngày lành tháng tốt: Theo quan niệm truyền thống, một ngày đẹp sẽ giúp cuộc sống hôn nhân sau này gặp nhiều may mắn và thuận lợi. Hai bên gia đình có thể nhờ người lớn tuổi trong họ hoặc tham khảo ý kiến của các chuyên gia phong thủy để chọn ngày phù hợp với tuổi và mệnh của cô dâu, chú rể. Một số nguyên tắc chọn ngày ăn hỏi bạn nên lưu ý: 

• Tránh các ngày xấu: Tam Nương, Nguyệt Kỵ, Dương Công Kỵ Nhật – Những ngày này được xem là không may mắn.

• Chọn ngày hợp tuổi: Nên chọn ngày thuộc Tam hợp, Lục hợp với tuổi của cô dâu, chú rể để tăng thêm phúc khí.

• Xem xét các yếu tố thực tế: Ngoài yếu tố phong thủy, cũng cần cân nhắc thời điểm phù hợp với điều kiện thời tiết, công việc, sự thuận tiện của gia đình hai bên.

Chọn ngày đẹp có thể giúp hôn nhân gặp nhiều may mắn, thuận lợi

2- Chọn giờ tổ chức lễ ăn hỏi: Lễ ăn hỏi thường được tổ chức vào buổi sáng hoặc đầu giờ chiều, đây là khoảng thời gian đẹp, phù hợp để tiến hành nghi lễ. Tránh tổ chức vào các thời điểm quá muộn trong ngày, ảnh hưởng đến lịch trình chuẩn bị và tiếp đón khách mời.

3- Chọn thời điểm trong năm: Lễ ăn hỏi thường diễn ra trước đám cưới từ vài tuần đến vài tháng, tùy theo điều kiện và phong tục từng vùng. Buổi lễ này thường được tổ chức vào dịp đầu hoặc cuối năm âm lịch để gia đình dễ dàng sắp xếp công việc và đón không khí rộn ràng. 

Địa điểm

Lễ ăn hỏi truyền thống thường được tổ chức tại nhà gái. Trước ngày lễ, nhà gái cần dọn dẹp nhà cửa gọn gàng, sạch sẽ để tạo ấn tượng tốt đẹp với nhà trai. Ngoài ra, để tạo điểm nhấn cho buổi lễ, nhà gái có thể trang trí thêm phông bạt, hoa tươi, khăn trải bàn… giúp tăng sự trang trọng và ấm cúng cho ngày trọng đại này.

Lưu ý: 

• Nếu nhà gái không đủ không gian rộng rãi: Có thể thuê hội trường, nhà hàng để tổ chức nhưng vẫn cần thực hiện các nghi thức quan trọng theo phong tục.

• Điều kiện thời tiết: Nếu tổ chức ngoài trời hoặc không gian mở, cần chuẩn bị phương án che chắn phòng trường hợp thời tiết không thuận lợi.

• Sắp xếp chỗ ngồi hợp lý: Nhà gái cần phân chia chỗ ngồi phù hợp cho họ hàng, người lớn tuổi và khách mời để đảm bảo sự trang trọng.

Địa điểm ăn hỏi cần thoáng mái và được trang trí tỉ mỉ

Thành phần tham dự

Lễ ăn hỏi chủ yếu bao gồm gia đình hai bên, với đại diện là cha mẹ, anh chị em của cô dâu và chú rể. Các bậc cao niên như ông bà, cô dì chú bác có vai trò quan trọng trong việc chứng kiến và chúc phúc cho đôi uyên ương. Ngoài ra, khách mời thân thiết như bạn bè gần gũi cũng có thể tham dự  buổi lễ.

Lưu ý khi mời khách tham dự: 

• Lên danh sách khách mời: Để đảm bảo không gian tổ chức lễ ăn hỏi không bị chật chội, bạn nên tham khảo mời những vị khác trong phạm vi gia đình hoặc những người cực kỳ thân thiết. 

• Thông báo từ sớm: Khách mời đều có những công việc riêng cho nên bạn cần thông báo thật sớm và chi tiết về thời gian, địa điểm tổ chức lễ ăn hỏi để họ có thể chuẩn bị và sắp xếp công việc.

Trang phục

Trong lễ ăn hỏi, áo dài truyền thống vẫn là lựa chọn phổ biến và trang trọng nhất cho cô dâu. Cô dâu có thể chọn những gam màu tươi sáng như đỏ, hồng, vàng, mang ý nghĩa may mắn, hạnh phúc. Để thêm phần duyên dáng và nổi bật, cô dâu có thể kết hợp với khăn đóng cùng tông màu và trang sức phù hợp, giúp tôn lên vẻ đẹp thanh thoát, trang nghiêm của lễ ăn hỏi.

Đối với chú rể, trang phục thường là áo sơ mi trắng kết hợp với quần âu, áo dài truyền thống hoặc vest tối màu để tạo sự lịch lãm và chỉn chu, phù hợp với không khí trang trọng của buổi lễ. Trang phục của chú rể nên đơn giản nhưng vẫn toát lên vẻ lịch sự và thể hiện sự tôn trọng đối với gia đình cô dâu.

Cô dâu chú rể thường mặc áo dài truyền thống vào lễ ăn hỏi

>>> Cô dâu có thể tham khảo các mẫu trang sức phù hợp với lễ ăn hỏi đẹp, sang trọng tại đây.

Lễ vật

Sính lễ là một phần quan trọng trong lễ ăn hỏi, thể hiện sự trân trọng và thành ý của nhà trai đối với nhà gái, đồng thời gửi gắm những lời chúc phúc tốt đẹp nhất đến đôi uyên ương. Tùy theo phong tục của từng vùng miền, số lượng và thành phần của lễ vật có thể khác nhau, nhưng nhìn chung, sính lễ sẽ bao gồm những món đồ mang đậm ý nghĩa truyền thống.

Các món lễ vật trong sính lễ:

• Trầu cau: Là lễ vật quan trọng và không thể thiếu trong bất kỳ lễ ăn hỏi nào. Trầu cau tượng trưng cho tình yêu thủy chung, son sắt và gắn bó bền chặt của đôi lứa. 

• Rượu và thuốc lá: Dâng 2 đồ này thể hiện sự kính trọng của con cháu đối với ông bà, tổ tiên, và mong muốn nhận được sự chứng giám và phúc lành từ các bậc bề trên.

• Bánh phu thê (bánh xu xê): Là món bánh đặc trưng trong lễ ăn hỏi, tượng trưng cho sự hòa hợp, gắn kết âm dương, và mong ước cho cuộc sống vợ chồng ngọt ngào, hạnh phúc.

• Hoa quả: Hoa quả tươi ngon, thường được lựa chọn kỹ lưỡng để thể hiện sự sung túc, đủ đầy và mong muốn một cuộc sống tươi đẹp cho đôi uyên ương.

• Chè, mứt sen: Món chè hoặc mứt sen tượng trưng cho sự ngọt ngào, đằm thắm trong tình yêu và cuộc sống hôn nhân, đồng thời thể hiện lời chúc về một cuộc sống đầy ấm áp và hạnh phúc.

Tráp hoa quả, mứt, trầu cau phổ biến trong lễ ăn hỏi

Lưu ý khi chuẩn bị sính lễ

• Số lượng tráp lễ cần phải phù hợp với phong tục vùng miền: Ở miền Bắc thường chọn số tráp lẻ (3, 5, 7…), trong khi ở miền Nam, số tráp thường là số chẵn (6, 8…).

• Các món lễ vật cần được chuẩn bị cẩn thận, tươi ngon, và có giá trị tinh thần cao để thể hiện thành ý và sự kính trọng đối với nhà gái.

• Đảm bảo rằng các món lễ vật truyền thống như trầu cau, rượu, bánh phu thê đều đầy đủ để giữ đúng nghi thức truyền thống.

Thủ tục lễ ăn hỏi đầy đủ, phổ biến nhất hiện nay

Khi đã biết lễ ăn hỏi là lễ gì thì bạn nên tìm hiểu thủ tục trong lễ ăn hỏi nhé! Mỗi bước trong lễ ăn hỏi đều mang ý nghĩa sâu sắc và có những quy trình chuẩn mực mà gia đình đôi uyên ương cần tuân thủ:

• Nhà trai chuẩn bị tráp, chọn người bê tráp: Nhà trai chuẩn bị sính lễ ăn hỏi cẩn thận, bao gồm tráp ăn hỏi với các món đồ truyền thống. Bên cạnh đó, nhà trai cần chọn người bê tráp là người có vai vế hoặc có phong thái nghiêm túc, giúp nghi lễ thêm trang trọng.

• Nhà trai mang lễ vật đến nhà gái: Việc tuân thủ giờ hoàng đạo là điều rất quan trọng trong lễ ăn hỏi. Nhà trai mang lễ vật đến nhà gái đúng giờ đã chọn, thể hiện sự tôn trọng và chu đáo trong việc tổ chức lễ cưới.

• Nhà gái nhận lễ và tổ chức nghi lễ dâng hương: Sau khi nhận lễ vật, nhà gái tổ chức nghi lễ dâng hương tổ tiên, thể hiện lòng thành kính và sự kính trọng đối với ông bà tổ tiên, đồng thời cầu mong cho đôi uyên ương có một cuộc sống hôn nhân hạnh phúc.

• Cô dâu ra mắt hai họ và nhận trang sức cưới: Cô dâu chính thức ra mắt gia đình hai bên và nhận quà tặng từ phía nhà trai, thường là trang sức cưới như nhẫn, kiềng, dây chuyền... 

• Gia đình hai bên bàn bạc về lễ cưới (ngày tổ chức, số lượng khách mời…): Sau khi hoàn tất các nghi thức, gia đình hai bên sẽ trao đổi và bàn bạc về các công việc cho lễ cưới, bao gồm ngày cưới, số lượng khách mời, địa điểm tổ chức, v.v.

• Tục lệ lại quả: Cuối cùng, nhà gái sẽ chia lại tráp ăn hỏi cho nhà trai mang về, theo tục lệ “lại quả,” thể hiện sự giao thoa và đối đãi công bằng giữa hai gia đình trong hôn nhân.

Lễ ăn hỏi mang tính truyền thống và có nhiều thủ tục quan trọng

Tổng hợp 4 điều kiêng kỵ cần lưu ý trong lễ ăn hỏi

Để buổi lễ diễn ra suôn sẻ và mang lại may mắn cho đôi uyên ương, có một số điều cần lưu ý để tránh những điều kiêng kỵ có thể xảy ra: 

• Không chọn ngày xung khắc với tuổi cô dâu, chú rể: Việc chọn ngày lành tháng tốt đảm bảo mọi việc diễn ra thuận lợi. Nếu chọn ngày xung khắc với tuổi của cô dâu hoặc chú rể, có thể gặp phải xui xẻo, ảnh hưởng đến cuộc sống sau này.

• Tránh làm đổ vỡ, sử dụng các vật sắc nhọn trong lễ ăn hỏi: Vật sắc nhọn và đổ vỡ trong lễ ăn hỏi thường được coi là điềm báo không tốt, có thể gây rạn nứt trong mối quan hệ vợ chồng. 

• Không để cô dâu xuất hiện trước khi chú rể đến đón: Cô dâu phải được đón theo đúng nghi thức, nên không nên xuất hiện trước khi chú rể đến. Điều này thể hiện sự trang trọng và đúng lễ nghi trong quá trình tổ chức lễ ăn hỏi.

• Không để người khác thử nhẫn cưới trước khi làm lễ: Việc thử nhẫn cưới trước khi làm lễ có thể bị coi là điềm không may, vì nhẫn chỉ nên được trao cho cô dâu và chú rể khi nghi thức đã hoàn thành.

Những điều kiêng kỵ, không nên làm trong lễ ăn hỏi

Một số câu hỏi thường gặp về lễ ăn hỏi

Câu hỏi 1: Lễ đính hôn và lễ ăn hỏi có giống nhau không?

Trả lời: Không, tuy lễ đính hôn và lễ ăn hỏi đều có cùng mục đích là đánh dấu mối quan hệ của cặp đôi. Tuy nhiên, lễ đính hôn thường chỉ có sự tham gia của gia đình và bạn bè, trong khi lễ ăn hỏi có quy trình và lễ vật cụ thể, thường do gia đình tổ chức với sự chuẩn bị kỹ lưỡng. Lễ đính hôn có thể linh động hơn về thời gian, còn lễ ăn hỏi mang tính trang trọng nên cần chọn thời điểm cố định để tổ chức. 

Câu hỏi 2: Lễ ăn hỏi có cần mâm cúng gia tiên không?

Trả lời: Có, lễ ăn hỏi cần mâm cúng gia tiên. Việc trang trí bàn thờ gia tiên trong ngày này không chỉ thể hiện lòng biết ơn, thành kính và hiếu thảo của con cháu, mà còn thông báo về sự kiện trọng đại của gia đình. Do đó, việc chuẩn bị mâm cúng và trang trí bàn thờ cần phải chu đáo, cẩn thận, tỉ mỉ và hợp lý, tuân thủ đúng nguyên tắc và phong thủy để thể hiện sự trang trọng và tôn nghiêm trong ngày lễ.

Câu hỏi 3: Nhẫn cưới nên mua trước hay sau lễ ăn hỏi?

Trả lời: Nhẫn cưới thường được mua sau lễ ăn hỏi. Sau khi lễ ăn hỏi diễn ra và các thủ tục truyền thống được hoàn thành, các cặp đôi sẽ tiến hành mua nhẫn cưới để chuẩn bị cho lễ cưới chính thức. Tuy nhiên, một số gia đình có thể chọn mua nhẫn cưới trước lễ ăn hỏi, tùy vào thói quen và phong tục địa phương, nhưng việc mua sau lễ ăn hỏi sẽ mang lại sự thoải mái và đủ thời gian để lựa chọn nhẫn phù hợp với sở thích và ngân sách của cặp đôi.

Nhẫn cưới DOJI mang vẻ đẹp sang trọng, thời thượng

Câu hỏi 4: Nhà trai cần chuẩn bị bao nhiêu tráp ăn hỏi?

Trả lời: Việc lựa chọn số lượng tráp lễ ăn hỏi cần phải phụ thuộc với phong tục của từng vùng miền. Cụ thể, ở miền Bắc, nhà trai thường chuẩn bị số tráp lẻ như 3, 5, 7 tráp, trong khi ở miền Nam, số tráp thường là số chẵn như 6, 8 tráp.

Câu hỏi 5: Cô dâu có nên đeo trang sức trong lễ ăn hỏi không?

Trả lời: Có, cô dâu nên đeo trang sức trong lễ ăn hỏi để tăng thêm vẻ đẹp và sự duyên dáng trong ngày trọng đại. Trang sức không chỉ làm nổi bật cô dâu mà còn mang ý nghĩa về sự trang trọng và may mắn. Nếu bạn đang tìm kiếm những mẫu trang sức cho lễ ăn hỏi đẹp, chất lượng, hãy tham khảo website DOJI, thương hiệu uy tín cung cấp những thiết kế tinh xảo, sang trọng, giúp cô dâu thêm tỏa sáng trong ngày lễ ăn hỏi.

Qua bài viết này, hy vọng các bạn đã có cái nhìn tổng quan về lễ ăn hỏi, từ ý nghĩa, thủ tục đến những lưu ý quan trọng. Để có một lễ ăn hỏi trang trọng và suôn sẻ, sự chuẩn bị kỹ lưỡng, chu đáo là vô cùng cần thiết. Chúc các cặp đôi sẽ có một buổi lễ ăn hỏi thật ý nghĩa và đầy may mắn!